Spruitjes koken

Spruitjes koken doe je makkelijk en snel met dit recept zodat iedereen – ook wie normaal geen spruiten lust – zal genieten van een heerlijk bord spruiten.

Mmmm: krijg je al water in de mond wanneer ik je zeg dat je spruitjes kan karameliseren met appel en serveren bestrooid met lekkere Bleu d’Auvergne kaas?

Wie geen spruitjes en wel mosterd lust, steekt zijn hand omhoog.

Wie ietwat sportief achter zijn computer zit, heeft nu zijn hand opgestoken, jij toch ook? Alvast velen lusten geen spruitjes, maar zullen je dadelijk hun favoriete mosterdbereiding delen zoals bv. een Dijon mosterd of de befaamde Gentse Tierenteyn.

Zowel spruitjes en mosterd zijn planten uit de familie van de kruisbloemigen:

• zeer veel mosterdsoorten: voor ieder wat wils,
• en maar 1 manier om spruitjes te eten door ze te koken?

Dit om te illustreren dat een lekker gerecht klaarmaken met kruisbloemigen veel, zoniet alles te maken heeft met de correcte bereiding. Kook mosterdzaadjes in water, en wie zal dat eten? Kook spruitjes in water, en wie zal dat eten? Kook een biefstuk in water, en…

Hoe spruitjes klaarmaken

Inderdaad: de kookwijze is belangrijk, maar wie opmerkt dat de keuze van het ingredient het gerecht zal bepalen, heeft natuurlijk ook gelijk. In de kruisbloemigen familie lopen de smaken divers uit elkaar: van zacht(bloemkool, Chinese kool, koolraap) naar sterker, naar peperachtig (waterkers, raketsla of radijs) tot scherp.

Spruitjes vallen in de tweede “sterker smakende” categorie. Vers zit de smaak moeilijk beschrijfbaar met accenten van aards, zoet (zeker na de eerste vorst) tot aangenaam bitter. Meer peperachtige smaken vind je in raketsla, rammenas, radijs en merk op: die eet je met plezier lekker rauw! Koken is dus niet altijd de ideale bereidingswijze om de smaken van kruisbloemigen ten volle tot hun recht te laten komen.

Ga je de spruitjes overdreven lang koken, dan komen flink want onaangename smaken vrij, zoals serieus onaangename zwavelsmaken (denk rotte ui). Net zoals je een bloemkool niet te lang mag koken – steek je hand op wie geen bloemkool lust… ondanks de zachte smaak kan je er extra en onaangename smaken aan toevoegen door meer dan 10 minuten te laten koken – , geld hetzelfde voor spruitjes.

Spruitjes recepten combinaties

Denk dus bij je volgende spruitjescreatie aan kruisbloemigen die je wel lekker vind en hoe die in een gerecht worden verwerkt:

• Er is wel degelijk een reden waarom raketsla goed samengaat met geitenkaas en olijfoliedressing. Probeer het gewoon ook eens met spruitjes en serveer met kaassaus. Voor wie LCHF koolhydraatarm eet: andere zuivelproducten paren ook goed, denk in de eerste plaats gewoon aan boter. Gewoon melk zal altijd sterke smaken verzwakken.
• Of doe zoals hier in Azië: flink wat sterk smakende kruisbloemigen geserveerd met neutrale rijst. In de Lage Landen denk je in plaats van rijst bonen, pasta of aardappels.
• Zoet werkt altijd goed (doe genoeg suiker op een telefoonboek en ook dat wordt lekker…). Uiteraard niet zo overdrijven en wie geen honing, esdoornsiroop, gula melaka of andere ongeraffineerde suikers eet: combineer met gekarameliseerde ajuin en enkele druppels balsamico azijn.
• Tot slot vet: vandaar de geslaagde combinatie met spek, maar probeer ook eens een ei(erdooier), kokosroom, notenolie of olijfolie (herinner je de raketsla van in het begin met geitenkaas en dressing met daar heb je het: olijfolie!). Of voor de vegetariërs: een avocado erbij.

Hoe spruiten koken: samengevat

Allemaal teveel informatie om te onthouden, weet dan dat de kruisbloemigen altijd heerlijk smaken met olijfolie, look en zout. Een beetje hitte (wokken) zal de sterke smaken duidelijk verminderen. (Te lang) koken, en je voegt extra onaangename smaken toe omdat je zo de celwanden te sterk gaat breken, waardoor de zwavelhoudende smaken gaan vrijkomen.

Stoven en roosteren zijn dan ook de beste manieren om spruitjes te koken: dus in een zo breed mogelijke pan zodat je in 1 laag kan werken.

Kooktechnieken met water zijn het minst geschikt: even blancheren kan, kort stomen ook. Gewoon koken in water of in de microgolfoven is meestal een ramp wat eindresultaat betreft.

Spruitjes zijn kolen, dus je kan ze ook rauw eten. Wie koolsalade lust, kan zeker ook eens spruitjes fijn raspen en door de sla mengen. Omgekeerd: elk recept dat een kruisbloemige langer dan een kwartier laat garen gaat gegarandeerd onaangename smaken aan het gerecht toevoegen.

Tot slot: koop de spruitjes zo vers mogelijk (niet uit de diepvries) en verwerk de spruitjes zo vers mogelijk. Ruik aan de spruitjes vooraleer je ze koopt: ruiken ze in de winkel al onaangenaam, laat ze dan gewoon liggen. Heb je een overschot aan gegaarde spruitjes, laat ze dan volledig afkoelen alvorens in een Tupperware (Cathy!) te bewaren: zodat de onaangename, warme geuren niet in je potje worden mee opgesloten.

• Hoe kleiner de spruitjes, hoe beter de smaak!
• Gaar ze niet langer dan beetgaar!

Spoel de spruitjes, snijd het uiteinde eraf en verwijder de buitenste bladeren als ze er niet netjes uit zien. Grotere spruiten halveer je of snijd in 4. Ook leuk is de blaadjes er 1 voor 1 af te halen (wel veel werk) of snel alles versnipperen.