Zin in échte Brusselse wafels – knapperig van buiten, licht en luchtig vanbinnen?
Hier vind je twee beproefde topvarianten:
- het oudste klassieke recept zonder gist (1874, Cauderlier) én
- de ultraluchtige versie met gist en bier.
Serveer warm met bloemsuiker en eventueel slagroom, chocolade of fruit.
Brusselse wafels zonder gist – klassieker uit 1874 (Cauderlier).
🔎 Snel naar…
- 1 Brusselse wafels kort uitgelegd
- 2 Het oudste Brusselse wafels recept (1874)
- 3 Recept 1 – Brusselse wafels zonder gist (klassieker 1874)
- 4 Brusselse wafels zonder gist uit 1874 - Het oudste recept!
- 5 Recept 2 – Brusselse wafels met gist en bier (dé luchtigste ooit)
- 6 Brusselse wafels met gist en bier - Dé luchtigste ooit!
- 7 Tips & weetjes – Wafels zijn typisch Belgisch!
- 8 Tips & weetjes – Wafels zijn typisch Belgisch!
- 9 FAQ – veelgestelde vragen
- 10 🥞 Eerder zin in pannenkoeken?
- 11 🧇 Ook interessant
Brusselse wafels kort uitgelegd
Brusselse wafels zijn typisch Belgisch: groot ruitpatroon, krokante korst en luchtige kruim.
Je krijgt die luchtigheid door:
- ófwel stijfgeklopt eiwit (zonder gist),
- ófwel levende gist (eventueel met bier of spuitwater) te gebruiken.
Beide methodes geven een fantastische wafel – kies wat bij jouw tijd en smaak past.
Brusselse wafels zonder vs. met gist
- Zonder gist (klassiek 1874): luchtig door stijfgeklopt eiwit; ideaal als je meteen wil bakken. Maak het beslag in kleinere porties en bak snel op.
- Met gist (bier/spuitwater): extra luchtigheid door koolzuurgas + rijstijd; perfect voor diepe ruitjes en een superluchtig eindresultaat.
Het oudste Brusselse wafels recept (1874)
Het oudste recept voor Brusselse wafels komt uit 1874 en werd beschreven door
Philippe Edouard Cauderlier (1812–1887), patissier, charcutier én traiteur-kok van koning Leopold I.
Cauderlier publiceerde meerdere kookboeken, waaronder het bekende L’Economie Culinaire (1861), ook wel “Het Spaarzame Keukenboek” genoemd.
Dit was het eerste kookboek voor het dagdagelijkse koken in de burgerkeuken, met nadruk op seizoensgebonden streekproducten.
Onderstaand recept komt uit zijn werk La Pâtisserie et les confitures (1874).
Opvallend: Cauderlier gebruikte kaneelpoeder in plaats van vanille.
Dat geeft een warme toets, vooral lekker in combinatie met zure appels, zoals in dit pannenkoeken met appel recept.
Recept 1 – Brusselse wafels zonder gist (klassieker 1874)
Gebaseerd op Cauderlier (1812–1887): het oudste bekende Brusselse-wafelrecept. Luchtig door stijfgeklopt eiwit en een vleugje kaneel.
Brusselse wafels zonder gist uit 1874 - Het oudste recept!
Ingrediënten
- 500 gram bloem
- 250 gram boter
- een halve pint melk
- een halve pint water
- 5 gram zout
- 4 eieren: dooiers en eiwit apart houden
- een snuifje kaneelpoeder
- een extra snuifje zout
Instructies
- Neem een kom en doe hierin 500 gram tarwebloem, 250 gram boter opgelost in een halve pint melk en een halve pint water. Voeg ook 5 gram zout toe.
- Roer het beslag goed door elkaar en voeg als laatste 4 eierdooiers toe.
- Laat het wafelbeslag een kwartier rusten en roer er dan een snuifje kaneelpoeder door.
- Voeg een snuifje zout toe aan de eiwitten en klop volledig stijf: goed kloppen zodat je zoals Piet Huysentruyt in SOS Piet de kom opgeklopt eiwit boven je hoofd kan omdraaien zonder er eiwit uit de kom valt.
- Spatel het stijfgeklopt eiwit onder het wafelbeslag.
- Begin wafels te bakken in een heet wafelijzer dat je voor elk baksel invet met boter.
Recept 2 – Brusselse wafels met gist en bier (dé luchtigste ooit)
Het geheim van extra lucht: gist + opgeklopt eiwit + (zelfrijzende) bloem + bubbels. Wij gaan all-in voor een wafel die zichtbaar rijst in het ijzer en krakend krokant klinkt.
Brusselse gistwafels – hier geserveerd met banaan; het recept gebruikt bier voor extra luchtigheid.
Brusselse wafels met gist en bier - Dé luchtigste ooit!
Ingrediënten
- Brusselse wafels recept
- 3 eieren van de biologische teelt
- 375 ml volle melk
- 1 koffielepel griessuiker
- 20 gram verse gist
- 375 ml witbier of trippel gegist op fles zodat je weet dat ook jouw gist niet zal geremd worden door eventuele bewaarmiddelen op kamertemperatuur (bijvoorbeeld 1 flesje witbier van 250 ml aanlengen met 125 ml water wil je geen 2 flesjes opentrekken)
- 450 gram zelfrijzende gezeefde bloem
- 150 gram hoeveboter
- een snuifje zout
- Voor de garnering naar wens:
- banaan
- gesmolten chocolade met hazelnoten
- koude slagroom uit de ijskast met vanillesuiker naar smaak (1 tot 2 eetlepels suiker per 100 ml room)
- poedersuiker in België bloemsuiker genaamd voor over de wafels te strooien
Instructies
- Breng de melk op kamertemperatuur of iets warmer (lichaamstemperatuur: zo warm als een aangename douche, dus even op het vuur in een saus pannetje) en los er de suiker in op.
- Breek de verse gist in de melk en wacht tot je de gist ziet werken (er komt een laagje schuim op de melk)
- Ondertussen scheid je de eierdooiers van de eiwitten: in 2 aparte kommen.
- Klop de eierdooiers met elektrische kloppers op volle snelheid goed luchtig.
- Voeg er de gistende melk aan toe en het warme bier (op kamertemperatuur, liefst op lichaamstemperatuur) en klop zachtjes door het beslag.
- Zeef er 450 gram bloem in en klop op lage snelheid met een handgarde tot alle klonters verdwenen zijn.
- In een apart pannetje smelt je 150 gram echte boter.
- Kuis je kloppers volledig proper en klop ondertussen in de andere kom het eiwit volledig stijf.
- Als de boter volledig gesmolten is, roer je ze met een handgarde onder het beslag in het gistbeslag.
- Voeg een snuifje zout toe en spatel het eiwit voorzichtig door het beslag. Laat minstens een 1 uur rusten, zodat de gist zijn werk zal doen: luchtiger beslag maken met meer smaak.
- Ondertussen klop je indien gewenst wat slagroom, door room koud uit de ijskast met wat vanillesuiker op te kloppen.
- Verwarm het wafelijzer voor.
- Als het beslag vol met belletjes koolzuurgas is van de gist, en goed is gerezen, kan je beginnen bakken. Wel even door je beslag roeren nu.
- Als het wafelijzer goed heet is, schep je met een pollepel deeg in het ijzer zodat 1 kant van het ijzer helemaal mooi bedekt is.
- Sluit het wafelijzer en draai het om en laat de wafel redelijk lang bakken (een 7tal minuten) tot hij krokant is. Het wafelijzer niet potdicht vergrendelen zoals bij een toast, want je wil dat de wafel verder rijst in het ijzer!
- Haal de wafel uit het ijzer, bestrooi je Brusselse wafels met bloemsuiker en werk af met gesmolten chocolade, banaan en/of slagroom.
Tips & weetjes – Wafels zijn typisch Belgisch!
Zo bak je ze extra luchtig
De lekkerste smaak krijg je wanneer je echte gist gebruikt. Gist maakt koolzuurgas – hetzelfde gas dat het spuitwater en de frisdranken doet ‘spuiten’ – door de suikers af te breken in alcohol en koolzuurgas. Dat zorgt voor wel 20 keer meer luchtbelletjes dan alcohol – wafels met bier – alleen.
Mijn grootmoeder mengde het wafelbeslag steevast met de hand met een garde. Ikzelf verkies een mixer met elektrische kloppers, maar ook een keukenrobot kan het werk doen. Zorg er wel voor dat je het eiwit opklopt in een propere kom met propere kloppers.
Het geheim voor ultraluchtige Brusselse wafels? We gebruiken álle middelen om lucht in het beslag te krijgen:
- gist
- opgeklopt eiwit
- zelfrijzende bloem
- bubbels van spuitwater of bier
- de alcohol uit bier verdampt bij het bakken en helpt zo ook luchtigheid creëren
Zo bak je ze extra krokant
- Heet ijzer: voorverwarmen tot het ijzer echt heet is; bak iets langer voor een droge, krokante korst.
- Niet te vol: vul één kant van het ijzer net vol zodat de wafel ruimte heeft om te rijzen.
- Rusttijd: gistdeeg altijd laten rijzen; zonder gist meteen verwerken (stijfgeklopt eiwit zakt terug).
- Vetstof: beetje gesmolten boter in het beslag helpt lossen uit het ijzer en geeft extra smaak.
Verschil met Vlaamse en Luikse wafels
- Vlaamse wafels lijken op Brusselse maar worden klassiek met gist gemaakt, zijn binnenin iets malser en blijven dus minder lang krokant dan de Brusselse.
- Luikse wafels zijn zwaarder, kleiner/ronder en bevatten parelsuiker die karamelliseert.
======
Tips & weetjes – Wafels zijn typisch Belgisch!
Zo bak je ze extra krokant
- Heet ijzer: voorverwarmen tot het ijzer echt heet is; bak iets langer voor een droge, krokante korst.
- Niet te vol: vul één kant van het ijzer net vol: zodat de wafel ruimte heeft om te rijzen.
- Rusttijd: gistdeeg altijd laten rijzen; zonder gist meteen verwerken (stijfgeklopt eiwit zakt terug).
- Vetstof: beetje gesmolten boter in het beslag helpt lossen uit het ijzer en geeft extra smaak.
Verschil met Vlaamse en Luikse wafels
- Vlaamse wafels lijken op Brusselse maar worden klassiek met gist gemaakt, zijn binnenin iets malser en blijven dus minder lang krokant dan de Brusselse.
- Luikse wafels zijn zwaarder, kleiner/ronder en bevatten parelsuiker die karamelliseert.
FAQ – veelgestelde vragen
Kan ik Brusselse wafels maken zonder gist?
Ja. Gebruik het klassieke 1874-recept hierboven: de luchtigheid komt van stijfgeklopt eiwit. Bak het beslag snel op, in kleine porties.
Werkt zelfrijzende bloem voor Brusselse wafels?
Ja. In de gistvariant helpt zelfrijzende bloem extra rijzen (samen met gist en de bubbels uit bier/spuitwater). Zeef indiengewenst je bloem voor een nog fijnere kruim.
Wat is het recept van Jeroen Meus of van Piet Huysentruyt?
Beide chefs werken met luchtig beslag en duidelijke stap voor stap recepten. Bekijk ter inspiratie deze recepten:
- Brusselse wafels – Dagelijkse kost: https://dagelijksekost.vrt.be/gerechten/brusselse-wafels
- SOS Piet – Brusselse wafels: https://www.piethuysentruyt.com/sos-piet-brusselse-wafels/
Hoe bewaar ik Brusselse wafels het best?
Laat volledig afkoelen op een rooster. Bewaar maximaal 1 tot 2 dagen luchtdicht. Opfrissen kan in een hete oven, in de airfryer voor extra krokant, even opnieuw in het wafelijzer of makkelijkst: in een brede toaster. Invriezen kan ook (uiteraard zonder topping): ontdooi kort en bak terug krokant.
Welke topping past het beste?
Klassiek: bloemsuiker en bij ons grootmoeder vroeger thuis: siroop van Candico. Verder slagroom, gesmolten chocolade, vanilleijs, aardbeien of banaan zijn top. Houd de wafel warm en krokant, garneer snel en serveer onmiddellijk.
🥞 Eerder zin in pannenkoeken?
Pannenkoekenbeslag en wafelbeslag verschillen voornamelijk door het extra vet dat aan het wafeldeeg wordt toegevoegd.
Extra vet of olie? Zodat de wafel makkelijk loskomt uit het wafelijzer. In een pan kan je immers veel makkelijker met een mes onder de pannenkoek, om eventuele aanbaksels snel los te maken… Dus:
- 3x Dé lekkerste pannenkoeken van Jeroen Meus – Snelle flensjes, Amerikaans of met havermout
- Perfecte pannenkoeken van Piet Huysentruyt uit SOS Piet
- Flensjes maken
- Pannenkoeken Recepten – Klassieke en Creatieve Variaties | Onskookboek.com
Schrijf hier uw reactie...